Verzet

De rol van burgemeester Haspels

Mr. G.P. Haspels was van 1932 tot 1942 (en later van 10 mei 1945 tot 1955) burgemeester van Nieuwer-Amstel. Haspels weigerde als enige burgemeester in Nederland op 13 mei 1942 mee te werken aan het eerste transport van joden uit Amstelveen naar Amsterdam. Hij zei: 'Ik ben bang dat ik weet wat er met hen gebeurt en ik heb de verantwoording over ze, of het nu joden, mohammedanen of christenen zijn”. Dat kostte hem zijn baan.

Verzetsstrijder Kik Pieron

Kik Pieron woonde met zijn vrouw op de hoek van Plantsoen Laanhorn en was lid van de spionage-verzetsgroep. Hij hielp Engelse piloten weer terug naar huis te brengen. Omdat hij daar (kantoor)boekhandel HORO had, kon hij zonder op te vallen vaak mensen ontvangen. Zijn winkel was een centrum van verzet.  Saillant detail is dat de zus van Mussert samen met haar echtgenoot om de hoek woonde, ook aan Plantsoen Laanhorn. Die echtgenoot was de beheerder van het NSB-kringhuis aan de Amsterdamscheweg tussen het Leger des Heils en de Incassobank.

Kik Pieron

In 1941 werd Pieron gearresteerd na te zijn verraden. Hij werd als politiek gevangene veroordeeld tot levenslang in een tuchthuis. Hij werd in 1945 bevrijd, maar stierf vlak na de bevrijding (27 mei 1945) aan algehele uitputting.

Zijn naam staat op een gedenksteen in de Pauluskerk en op het oorlogsmonument aan de Amsterdamseweg tegenover het KLM-gebouw. Daarop staan de namen van 35 Amstelveners die door oorlogshandelingen in 40-45 zijn omgekomen.

Aanslag op Wehrmacht-garage Zenith.

In Amstelveen Noord waren veel privégarages geconfisqueerd. Op 17 maart 1945 pleegde het verzet een bomaanslag op garage Zenith, aan de Amsterdamseweg 484. Een autobus, een vrachtwagen, 5 luxe-auto’s en 7 motoren werden onbruikbaar. De ontploffing was te horen tot bij het Haarlemmermeerstaton.

De verzetsrol van de Amstelveense huisarts en antropoloog Arie de Froe

De Amstelveense huisarts en antropoloog Arie de Froe (1907-1992) hielp circa 300 Portugese Joden aan een niet-Jood verklaring, door via gemanupuleerd wetenschappelijk onderzoek bij de Duisters aan te tonen dat zij niet echt Joods waren,

Auteur Hans Ulrich Jessurun d'Oliveira schreef over dit onderwerp het boek 'Ontjoodst door de wetenschap'. De Froe hield praktijk in Villa AemstelleHet bewijs van de Froe werd helaas in begin 1944 door de Duitsers verworpen. Bij een razzia werden genoemde personen alsnog opgepakt en afgevoerd naar Westerbork. 

Boekcover 

Westendorff

De opvolger van burgmeester Haspels was Ing. S.D.J. (Samuel David Johannes) Westendorff (NSB). Westendorff was burgemeester van 23 juli 1942 tot 5 mei 1945. Hij woonde naar verluidt kortstondig aan de Catharina van Clevelaan in Randwijck en ging definitief wonen aan de Bovenkerkerkade 3.

Op 22 juli 1944 kwam Mussert op bezoek, wat een grote eer was voor Westendorff. Hoewel zijn politieke opvatting duidelijk was, heeft Westendorf steeds een ambivalente rol gespeeld; hij waarschuwde voor razzia’s en zag veel door de vingers. Na de oorlog is hij vrijgesproken van o.a. landverraad

Met dank aan auteur Dolf van den Bos.